Woord feut

Als kind las ik, en speelde met barbies. Bordspelletjes deed ik niet veel, behalve op vakantie. De Yahtzee invulvelletjes werden rijkelijk gekopieerd en vijf dobbelstenen waren overal wel te vinden. Ook Patience deed het goed, net als alle andere kaartspellen. Ik was klein in de tijd dat reisedities van Cluedo, Levensweg en Dokter Bibber nog niet bestonden.

De vele boeken die ik versleet, brachten me een liefde voor woorden bij. Taal is zeg maar echt míjn ding en niet dat van Pauline Cornelisse.  Ik heb altijd gemeend gezegend te zijn met een brede woordenschat. Gebruikte onomatopee net zo makkelijk in een zin als spatten of tikken, haalde uitstekende cijfers voor tekstverklaring en woordenschat en was ook later niet bang om een lullenpot te houden bij mijn studentenvereniging. Om woorden zat ik niet snel verlegen.

Totdat ik ging scrabbelen. Scrabble Junior met de kinderen was nog te hebben. De eerlijkheid gebied me te zeggen, dat aan de ene kant van het bord de woorden al voorgelegd zijn. Het is dus niet meer dan een kwestie van de goede letters op je plankje hebben. De andere, echte kant van het bord, heeft het verloren van nieuwere spellen die het huis binnen kwamen.

Ik hoopte dat de digitale scrabble "Wordfeud" anders zou zijn en voelen. Niet wetende wat de exacte betekenis van het woord was, stapte ik in enkele potjes. Zonder de dwingende blik van de tegenstander, met alle tijd aan mijn zijde, zou het een woordenfeest moeten worden. Niets bleek minder waar. Ik heb tot nu toe elk potje verloren.

Vergoeilijkend kan ik zeggen dat ik wordfeud op de I-pad speel. Ik werp daarom niet zo vaak een blik op het spel, als wanneer ik het op mijn telefoon zou kunnen lezen. Ook het inschakelen van de wordfeud-hulp is niet mogelijk op de I-pad.

Maar eigenlijk ligt het daar allemaal niet aan. Het ligt aan mijn spelletjes gebrek. Yathzee en patience vallen beide in de categorie dom geluk. En domweg gelukkig werd ik er ook van. Stratego, Risk, schaken en scrabble daarentegen, zijn andere koek. Dat is tactiek, strategie, twee stappen vooruit denken. Niet je letters wegspelen zodat je plankje snel leeg is, maar kiezen voor het kleine woordje 'qua' op de roestbruine TW en turkooizen TL. Pats, 99 punten.

Wordfeud  is Zweeds voor woord-vete. Had ik dat maar geweten toen ik eraan begon. Vete vraagt strategie, tactiek, twee stappen vooruit denken. Lullenpot of niet, ik voel me sinds kort een woordfeut, studententaal voor foet, noviet, nul. Respectievelijk 11, 10 en 8 punten. You lost again. 

Teigetje

Ik kan de rode kriebeltjes onder woorden wel waarderen. Spelling is belangrijk en wanneer je dat in groep 7 onvoldoende leert van je juf, is het goed dat Meester Microsoft je op je tekortkomingen wijst. Natuurlijk heb ik ook wel eens ruzie met de spellingcheck. Vind ik dat een verbindingsstreepje mooier oogt dan alles maar aan elkaar te plakken. De leesbaarheid wil ook wel wat.

Een keer per jaar moet het toch stress geven in de klas van Meester Microsoft. Wanneer wij als Nederland vaststellen welke nieuwe woorden de Dikke van Dale gaan halen, mag de spelchecker niet achterblijven.

Dit jaar scoren de kriebeltjes hoog in de woord van het jaar verkiezing. Bejaardenchip, casinopensioen, caviapolitie, dominorevolutie, EHEC-bacterie, fraudeprof, occupyer, schuldenunie, tijgermoeder, tuigdorp. Tien toppers van 2011. Alleen occupyer (nota bene geen Nederlands) scoorde voor mij dubbel op bekend (als woord en de betekenis). EHEC heb ik van gehoord maar verder dan eng kom ik niet, en de overige woorden waren mij volstrekt onbekend. Waar was ik afgelopen jaar?

In de subcategorieën ken ik gelukkig meer woorden. Mijn bekendheid met Planking- het als een plank liggen op de meest ondenkbare plekken- doet me jong voelen, door te weten wat wordfeuden is (daarover volgende keer meer) doe ik aan sport/amusement, en maar liefst twee scores in de categorie politiek: bedrijfspoedel en polentaks. De woorden in de categorieën economie en lifestyle doen geen enkele bel rinkelen. Ik moet echt meer kranten en blaadjes lezen…

Ik zoek de tijgermoeders op. Ze klinken eng en streng, in tegenstelling tot de munttheemoeders die in juni dankzij een artikel in Opzij in zwang waren. Munttheemoeder klinkt als het koekje bij de thee wanneer je als kind om vier uur thuis komt. Tijgermoeder voelt als de klauw in je kladden wanneer je je huiswerk niet maakt.

Maar de overgedrevenheid van de tijgermoeder om haar kind verder te brengen in de vaart der volkeren, is lovenswaardiger dan de munttheemoeder die haar kind onder brengt bij een ander en op kosten van haar man werkt aan haar eigen, vaak spirituele of anderszins zweverige ontwikkeling. Om zelf verder te komen in die vaart. Het verschil tussen produceren en consumeren, leerde een (misschien inmiddels fraude)prof mij ooit. Volwassenen die zelf nog veel behoefte hebben aan erkenning zijn aan het consumeren, terwijl van hen verwacht wordt dat ze erkenning produceren om zo kinderen, medewerkers etc. naar een hoger plan te brengen.

Mag je ook suggesties doen voor gewijzigde woorden van het jaar? Die beter zeggen wat ze zijn? IJstheemoeder klinkt al een stuk killer. En uit de top tien stem ik dan voor Teigetje-moeder (met kriebeltje en verbindingsstreepje).

Meer lezen »